Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Amourié-à-papié
Broussonetia papyrifera
Moraceae
Autre noum : Amourié-de-la-Chino.
Nom en français : Mûrier à papier.
Descripcioun :L'amourié-à-papié es un pichot aubre que nous vèn d'Asìo (1750). I'a dos meno de pèd, li mascle, bèn mai noumbrous, e li femello que fan de flour en boulo roso. Se pòu n'en trouba, naturalisa, en ribo de ribiero dins li relarg ounte l'ivèr èi pas trop fre. Se recounèis peréu à si fueio pelouso qu'an de formo proun chanjadisso.
Usanço :Ei subretout couneigu pèr douna de papié de qualita. Li fru soun manjadis (lachatiéu) e lis asiatico se servien de la rusclo e di fueio coume remèdi. La rusclo ajudo à sougna li plago e ajudo au caiamen dóu sang. Se fai de jus emé li fueio, ajudo à susa e caga. Touto la planto èi diuretico.
Port : Aubre
Taio : 1 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Broussonetia
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Broussonetia papyrifera (L.) Vent., 1799